نقشه اتوکد مسجد عالی قاپو
نقشه اتوکد مسجد عالی قاپو

در غرب ميدان امام و روبروی مسجد شيخ لطف الله عمارتی سر بر افراشته که به عنوان يکی از مهمترين شاهکارهای معماری اوائل قرن يازدهم هجری از شهرتی عالمگير برخوردار است.
با توجه به منابع و مأخذ موجود درباره سلسله صفوی و همچنين با در نظر گرفتن بررسی های انجام شده در مورد اين ساختمان زيبا و رفيع چنين استنباط می گردد که کاخ عالي قاپو دروازه مرکزی و مدخل کليه قصرهائی است که در دوران صفويه در محدوده ميدان امام احداث شده اند.
در حقيقت اين بنا به مثابه يک ورودی بزرگ و با شکوه ميدان امام را به مجموعه دولتخانه و عماراتی مانند رکيب خانه، جبه خانه، تالار تيموری، تالار طويله، تالار سرپوشيده و کاخ چهلستون و ديگر عمارات مربوط می کرده است.
اصل بنا در دوره شاه عباس اول احداث شده و در دوره جانشينان او الحاقات و تعميراتی در آن انجام شده است. ساختمان دارای ۵ طبقه است که هر طبقه تزئينات مخصوصی دارد. اگر چه اين قصر در دوره های بعد از صفويه لطمات فراوان ديده است، هنوز نيز شاهکارهائی از تزئينات و نقاشی های عصر صفويه در آن، بينندگان را به تحسين وا می دارد.
عالي قاپـو مرکب از دو کلمه «عالی» و «قاپو» است که با هم به معنای «سردر بلند» يا «درگاه بلند» هستند. از اين سر در بلند که تماماً با سنگ سماق ساخته شده به قصر وارد می شويم و به وسيله پلکانی که در دو طرف تعبيه شده اند به طبقات فوقانی می رسيم.  نقشه اتوکد مسجد عالی قاپو
در طبقه همکف دو تالار وجود دارد که در آن روزگار به امور اداری و ديوانی اختصاص داشت و صدرخانه يا کشيک خانه ناميده می شدند.
در طبقه سوم، ايوان بزرگی است که بر ۱۸ ستون بلند و رفيع و استوار است. اين ستون ها در آن زمان پوشيده از آئينه بوده و سقفی با صفحات بزرگ که با نقاشی ها و آلت های چوبی تزئين شده بودند بر فراز آن قرار گرفته است. در وسط اين ايوان حوض زيبائی از مرمر و مس وجود دارد که قرينه آن در تزئينات زير سقف انعکاس يافته است.
آنچه عالي قاپو را در عداد آثار باشکوه و بسيار نفيس قرار داده است علاوه بر مينياتورهای کار هنرمند معروف عصر صفوی رضا عباسی، گچبری های آخرين طبقه است که تالار آن به «اتاق موسيقی» يا «اتاق صوت» نيز معروف است. در اين قسمت از کاخ شکل انواع جام و صراحی در ديوار تعبيه شده است. ساختن و پرداختن اين اشکال به غير از نمايش زيبائی و خلاقيت و ابتکار هنرمندان گچکار برای اين بوده است که انعکاسات حاصله از نغمه های نوازندگان و اساتيد موسيقی به وسيله اين اشکال مجوف گرفته شود و صداها طبيعی و بدون انعکاس به گوش برسند.
نقشه اتوکد مسجد عالی قاپو
«فرد ريچاردز» که خود نقاش معروفی بوده و در اواخر عصر قاجاريه به ايران آمده درباره تزئينات گچبری اين اتاق می نويسد: « ... اين تورفتگی ها مانند قطعات مختلف بازی معما با تناسب خاصی پهلوی يکديگر قرار گرفته اند... » گذشته از گذشت زمان که متأسفانه به عالي قاپو لطمات فراوان زده است عوامل مخرب ديگر مانند حمله و استيلای افغان ها و جنگ های مختلف و انتقال پايتخت از اصفهان و بی توجهی حکام بعد از صفويه خسارات جبران ناپذيری به بنا وارد آورده است. معماری ، عمران ، شهرساز

دانلود با لینک مستقیم

بررسی روند ساخت مسجد در ایران
بررسی روند ساخت مسجد در ایران

دسته بندی هنر و معماری اسلامی

شیوه مصری
شیوه شامی
شیوه مغربی
شیوه ایرانی

شیوه مصری:
این شیوه الگو گرفته از معماری مصر کهن است که در کشورهای اسلامی شرق آفریقا: مصر و سودان تا کشورهای حجاز را دربر میگیرد و در آنجا با شیوه شامی برخورد میکند.
 
شیوه شامی:
این شیوه الگو گرفته از معماری بیزانس است که در کشورهای اسلامی سوریه، فلسطین، لبنان و اردن و بخشی از ترکیه رواج دارد.
اين شيوه در عربستان با شيوه مصري در هم آميخته و معماري امروز مكه و مدينه را شكل داده است.
شیوه مغربی:
این شیوه بسیار پیشرفته و دربرگیرنده کشورهایی مانند: مراکش، الجزایر و جنوب اسپانیا بود که بعدها به 2شاخه تبدیل گشت.
1ـ شمال آفریقا
2ـ آندلس: این شاخه پخته تر از شاخه شمال آفریقا شد.
در جنوب اسپانیا ساختمان های ارزشمندی ساخته شد و همه محققین باور دارند که این شیوه تاثیر زیادی روی هنر و معماری اروبا داشته است.
در این شیوه مسلمانان ایرانی نقش بسزایی داشته اند.
شیوه ایرانی:
این شیوه از همه گسترده تر و ارزشمندتر بوده است.
این شیوه در برگیرنده کشورهایی همچون: ایران، میانرودان“عراق“، افغانستان، پاکستان، ماوراالنهرین ”ازبکستان تا هند و اندونزی، عمان و همه کشورهایی که ایرانیان در گسترش اسلام به آنها بیشگام بوده اند.
مردم واری: رعایت تناسبات میان اندام های ساختمانی با اندام های انسان و توجه به نیازهای او در کار ساختمان سازی.
پرهیز از بیهودگی: در کشورهای دیگر، هنرهای وابسته به معماری مانند “نگارگری“ و ”سنگ تراشی“، آذین بشمار می آمده ولی در ایران هرگز چنین نبوده و هر هنری بغییر از جنبه هنری و زیبایی شناسانه جنبه های دیگری را بوشش میداده است.
نیارش:نیارش به دانش ایستایی، فن ساختمان و ساختمایه (مصالح) شناسی گفته میشود و معماران گذشته توجه زیادی به نیارش داشته و آنرا جدا از زیبایی نمیدانستند.
پیمون، اندازه های خرد و یکسانی بود که در هرجا در خور نیازی که بدان بود بکار گرفته میشد.
خود بسندگی:: معماران ایرانی بر این باورند که ساختمایه باید ”بوم آورد“ یا ”ایدری“ باشد.
به گفته دیگرد اینجایی باشد تا ساختمان با طبیعت اطرافش ”سازوارتر“ باشد و هنگام نوسازی آن همیشه ساختمایه آن در دسترس باشد.
درونگرایی:اصولا در ساماندهی اندام های گوناگون خانه های سنتی باورهای مردم، بسیار کارساز بوده است. یکی از باورهای مردم ایران ارزش نهادن به زندگی شخصی و حرمت آن و نیز عزت نفس ایرانیان بوده که این امر بگونه ای معماری ایرانی را درونگرا ساخته است. و این درونگرایی نوعی جواب به اقلیم نیز بوده است. معماری ، عمران ، شهرساز

دانلود با لینک مستقیم

پاورپوینت مسجد کبود تبریز

پاورپوینت مسجد کبود تبریز

مسجد کبود (به ترکی آذربایجانی: گؤی مچید) یا مسجد جهانشاه از مسجدهای تاریخی تبریز مربوط به دوران حکمرانی قراقویونلوها در قرن نهم هجری است. مادام ژان دیولافوا، مهندس راه و ساختمان و باستان‌شناس فرانسوی که همراه همسرش از سوی دولت فرانسه برای انجام کاوش‌های باستان‌شناسی به ایران سفر کرد در کتاب خود از این مسجد با نام مسجد آبی تبریز (فرانسوی: La Mosquée bleue de Tauris) نام برده‌است.

این مسجد طبق کتیبهٔ سردر آن در سال ۸۴۵ هجری شمسی و در زمان سلطان جهانشاه مقتدرترین حکمران سلسله قراقویونلو و به دستور دختر او صالحه خانم بنا شده‌است. پاسکال کوست در گذشته از این مسجد با نام مسجد سنی و مسجدی که شیعیان تمایلی به استفاده از آن ندارند یاد شده‌بود. کتیبه‌ای کاشی کاری سردر اصلی مسجد کبود به سال ۸۷۰ (قمری) نصب شده‌است.این کتیبه و دیگر کتیبه‌های سردر مسجد به خط نعمت‌الله البواب خوشنویس مشهور سده نهم است و سرکاری و نظارت بر ساخت آن با عزالدین بن ملک قاپوچی بوده‌است.

خرابه‌های مسجد برای بیش از ۱۵۰ سال بدون تعمیر باقی ماند تا آنکه با سال ۱۳۱۸ تعمیرات و دوباره‌سازی مسجد به منظور حفاظت و بازسازی بخش‌های باقی‌مانده شامل طاق‌ها و پایه‌ها آغاز شد. در ۱۳۵۵ کارهای ساختمانی آن به اتمام رسید بازسازی گنبد اصلی و گنبد کوچک با طرح و استادکاری استاد محمدرضا معماران بنام انجام شد. بازسازی کاشیکاری داخلی و خارجی هنوز ادامه دارد.

در آذرماه ۱۳۹۳ جمعیتی ۵۰ نفری با بهانه برپایی نماز جماعت به سمت این مسجد حرکت نمودند. آن‌ها توانستند بدون هیچ گونه مداخله‌ای از سوی نهادهای مسول و پلیس مسجد را به اشغال خود درآورند. جمعیت معترض پس از تسخیر این بنای تاریخی نماز جماعت را در این مکان تاریخی به جای آورند. در ادامه آن‌ها کف کاشی کاری شده مسجد را مفروش نمودند. با آغاز فصل سرما با لوله کشی نامناسب گاز شهری بخشی از دیوارهای تاریخی مسجد تخریب شد. با تسخیر مسجد بازسازی کاشی کاری‌های آن نیز ناتمام ماند. معماری ، عمران ، شهرساز

دانلود با لینک مستقیم